Niepłodność staje się coraz większym problemem zdrowotnym, a przez skalę zjawiska – także społecznym. Wg Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, problem ten dotyka już w naszym kraju 1,5 mln par, a będzie ich coraz więcej. Badania potwierdzają, że zmiana stylu życia, w tym właściwe odżywianie, mają realny wpływ na poprawienie płodności kobiet i mężczyzn. Co można zmienić w sposobie odżywiania?
– Ważne jest, aby dieta była przede wszystkim bogata w jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Można je dostarczyć poprzez spożycie oliwy z oliwek, oleju rzepakowego, a także miękkich margaryn – przekonują Monika Bojanowska i Małgorzata Kostecka z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, które podsumowały dotychczasowe ustalenia nauki w tej dziedzinie. Trzeba jednocześnie ograniczyć spożycie tłuszczów nasyconych znajdujących się np. w tłustym mleku, serach podpuszczkowych, śmietanie, oleju palmowym i kokosowym – wpływają one na zaburzenia cyklu menstruacyjnego. Poza tym, należy ograniczyć spożycie izomerów trans, które można znaleźć m.in. w twardych margarynach, czekoladzie, gotowych wyrobach piekarniczych i żywności fast food. – Zwiększenie spożycia tłuszczów trans o 2 procent, kosztem jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, powoduje dwukrotne nasilenie się wystąpienia problemów z poczęciem dziecka – ostrzegają badaczki z Lublina.
Pożądane w diecie są także kwasy omega-3, które oprócz licznych właściwości prozdrowotnych znacznie zmniejszają także prawdopodobieństwa rozwoju endometriozy, która jak wiadomo jest jedną z najważniejszych przyczyn ograniczających płodność. U mężczyzn poprawiają one jakość plemników, ich prawidłowe ukształtowanie. W diecie mężczyzna szczególnie ważny jest kwas α-linolenowy – należący do rodziny kwasów omega-3, a występujący głównie w olejach roślinnych, takich olej lniany, rzepakowy czy krokoszowy. Można go znaleźć również w orzechach laskowych, orzechach włoskich, orzechach brazylijskich, pestkach dyni, winogron i soi. Dobrym źródłem kwasów omega-3 są także ryby: najlepiej tuńczyk, łosoś i makrela.
Kwasy omega-3 poprawiają u mężczyzn jakość plemników oraz ich prawidłowe ukształtowanie.
Lekarze i dietetycy zwracają także uwagę na ilość i jakość węglowodanów dostarczanych w pożywieniu, gdyż wpływają one bardziej niż inne składniki pokarmowe na stężenie glukozy i insuliny we krwi. – Gdy wartość węglowodanów w organizmie jest za duża, zostaje wówczas zaburzona gospodarka hormonów wpływających na płodność, a tym samym następuje zakłócenie owulacji u kobiet – przekonują badaczki. Należy więc ograniczyć spożycie węglowodanów prostych i produktów wysoko przetworzonych – jasnego pieczywa, białego ryżu, makaronów, słodyczy i napojów słodzonych. Dobrymi zamiennikami tych artykułów będą produkty pełnowartościowe, nisko przetworzone, z pełnego ziarna i dużą zawartością błonnika, np. makaron razowy czy brązowy oraz ryż. – Warto wybierać produkty o niskim IG i zawierające błonnik, który w małym tylko stopniu oddziałuje na stężenie glukozy i insuliny w krwiobiegu – dodają. (Sz)
Źródło: Monika Bojanowska, Małgorzata Kostecka, Dieta i styl życia jako czynniki wpływające na płodność, Kosmos. Problemy nauk biologicznych, tom 67, numer 2/2018